Verwonderingen - Reisverslag uit Lilongwe, Malawi van Maarten en Cécile - WaarBenJij.nu Verwonderingen - Reisverslag uit Lilongwe, Malawi van Maarten en Cécile - WaarBenJij.nu

Verwonderingen

Door: webmaster

Blijf op de hoogte en volg Maarten en Cécile

30 November 2009 | Malawi, Lilongwe

Weet je: Als je als meisje in een klein dorp in Malawi voor de eerste keer ongesteld bent dan word je door je moeder en tante op de schouders genomen en begeleid door gezang en de rest van je familie in je blote tieten door het dorp gedragen… zodat alle mannen weten dat je ‘er klaar voor bent’.
En de afgelopen weken was er geen/nauwelijks diesel in het land (volg het nieuws over de verkiezingen in Mozambique). Dat betekent dat als je nu in het health centre van Bembeke komt en je echt iets ernstig hebt, je niet naar het ziekenhuis wordt gebracht. Want ook de ambulance heeft geen diesel...

Afgelopen week hadden we ook 5 dagen geen stroom en water uit de kraan. Dat betekent veel emmers water halen uit de put (het meeste gebruikt de WC), koken op houtskool, niet echt douchen, geen koelkast, geen laptop, kaarsen aan ’s avonds en rust want geen muziek uit het dorpscentrum. Opgeteld dat we nu ook geen benzine meer hebben (wel weer stroom en dus water trouwens) hebben we het nog steeds naar ons zin. Maar ‘we suffer a lot’, zeggen onze buren e.d. En er is nog steeds geen noemenswaardige regen gevallen, en dat kan voor veel mensen hier pas echt lijden worden.

Onze ‘gasten’ (Sandra, Maria, Wim en Thea) zijn inmiddels weer veilig in Nederland aangekomen. De rust in ons huis weder gekeerd, een stuk gezelligheid vertrokken… Op de laatste avond dat zij in Malawi waren zijn we met zijn allen gaan eten bij Sister Margereth. ‘A simple meal’, want het gaat erom dat je samen eet, niet wat je eet. Toch was het erg lekker, vooral het toetje: perzik-compote met vers gebakken cake. Veel gelachen, maar toch wel het meest om Margereth’s beschrijving van een bevalling bij blanken, die ze ooit een in een ziekenhuis in Malawi heeft gezien. (ter info: in Malawi bevallen vrouwen in stilte en afwezigheid van hun man. Geluid maken tijdens het baren, zodat andere mannen die eventueel buiten staan je kunnen horen, doe je niet. Niet piepen dus en na 8 uur sta je met je kind en (schoon)moeder weer buiten). “The husband is sitting next to his wife, holding her hand and saying: come on darling, you can do it, push, push!” De hele kraamafdeling van dat ziekenhuis heeft dubbel gelegen van het lachen… en wij ook bij dit verhaal van deze zuster.

Inmiddels draai ik 3 weken ‘part time’ in het ziekenhuis mee… ‘s ochtends om half 8 rijd ik de poort door en parkeer de auto op één van de vele vrije parkeerplaatsen… Iedereen woont rondom het ziekenhuis en de meesten hebben geen auto. Elke dat begint met het ochtendgebed, dan is er de overdracht waar artsen, verpleging en ‘andere medici’ (medical assistants, clinical officers) aanwezig zijn.
De afgelopen 2 weken ‘female ward’: de vrouwenafdeling. Een Congolese arts nam me mee op sleeptouw. Ook hier veel malaria, ernstige bloedarmoede daardoor en regelmatig vrouwen met ernstige hersenvliesontsteking. Maar vooral: niet-complete abortussen. Vooral door de vrouw zelf geinduceerd (‘criminal’). Bloedverlies en buikpijn en dat betekent naar the theatre: de operatie kamer voor een snelle ingreep: curettage.
Uiteraard zijn er ook zieke kindjes van de zieke vrouwen, die worden bij hen op bed gezet en ook behandeld.
Ach, weer een aantal trieste zieken, en van alles aan onderzoek wat niet kan ‘because we don’t have…’ geen echo apparaat, nauwelijks bloed onderzoek moglijk (bijv. geen suiker kunnen bepalen), geen medicatie, geen…
Visite lopen: Euh… hallo? Mevrouw? Kunt u misschien even ònder het bed vandaan komen, dan kan ik u beter onderzoeken…
Waar is de wc hier? Gang door, dan links. Ik begin te lopen, langs wat patienten… Cecilia!!! Ik kijk om: triomfantelijk houdt de zuster een rol wc papier omhoog. Euh.. ja, bedankt…
En natuurlijk kun je, kortademig als je bent, best doorgaan met je kleine baby borstvoeding geven terwijl er steeds misgeprikt wordt tussen je ribben om uit te zoeken wat er met je linker long aan de hand is. En in dezelfde kamer kan ondertussen ook wel een andere patiente aan haar enorme brandwonden geholpen worden.
Binnenlopen tijdens inwendig onderzoek gebeurt te vaak, het oude vrouwtje met haar bamboe wandelstok dat elk kwartier moet plassen, daar kun je best de plaspillen van ophogen en haar niet in een bed dichter bij de toilet leggen. Een schildklier groter dan een sinaasappel, daar kijkt alleen een blanke van op.
Come, let’s go… niet naar een interessante patient, nee: een zuster op de ‘male ward’ (mannenafdeling) heeft een zak kleding uit Zuid Afrika om te verkopen, dus: kleren passen!...
Van 12 tot 2 wordt het 3x zo druk op de afdeling: alle guardians (de mensen die met de patient meegaan om voor haar te zorgen, dag en nacht) stromen de afdeling op met emmertjes en bakjes en schaaltjes nsima, bruine bonen en ‘andijvie’ bladeren, rijst, of friet in een plastic zakje. En dat Terwijl bijna het gehele personeel thuis gaat lunchen, van 12 tot 2…. En ‘s middags is er weinig te doen op de afdeling. Dus eens op naar de OPD: out patient department, de polikliniek zeg maar: wat een verademing: de één een beetje spierpijn, de ander wat hoesten, een volgende met hoofdpijn, niet doodziek, opname niet nodig…. Het lijkt haast huisartsenwerk. Hoewel…. Ja, zonder enig lichamelijk onderzoek kan ik ook wel 100 mensen op een dag zien, die in een lange rij tot letterlijk voor je deur zitten en op hun beurt naar binnen gaan zodra de vorige naar buiten komt.
‘Nice to meet you’, de medical assistant uit Bembeke, ik had hem nog niet eerder ontmoet. ‘Wil je even naar de piemel van mijn zoon kijken’? Nou, ja, jee… gelukkig blijkt zoon 3 maanden oud…
En ineens is er een workshop: staat daar een Nederlandse oud-chirurg voor 35 Malawianen en een landgenoot hecht-technieken uit te leggen (en vandaag, op de verloskunde afdeling met veel keizersneden-littekens zag ik dat dat geen overbodige workshop was…wat nou bikini-lijn littekentje??)
En dan: vrouw, 35 al 10 jaar wisselend hoofdpijn en veel stressfacoren…… stop die malaria behandeling! Stop de bloeddrukpillen! CT scan in de hoofdstad is niet nodig: dit is spanningshoofdpijn!! Eindelijk een diagnose waar ik zeker van ben!! Ik zou haar in Nederland naar de psycholoog sturen. Die hebben ze wel eentje in Malawi, op 4 uur reizen… IK kan met haar praten!! En ze spreekt ook nog Engels…. Ik heb haar blij naar huis laten gaan.
En hoe ziek ze ook zijn: iedereen hijst zich omhoog voor een foto…

Het meest afgelegen health centre: Tsangano. Een hele lange hobbelweg, bijna 4 uur reizen...Veel gemor van Robin om er heen te gaan, dus besloten wij om er iets leuks van te maken: een 2-daagse en samen koken... De weg was hobbelig maar prachtig. Onderweg eten ingeslagen. Een warm onthaal door de nonnen, die niet begrepen waarom wij nou zelf wilden koken. Robin zou een kip gaan slachten, maar dat hadden (‘helaas’) de sisters al gedaan. Op een grote hout-gestookte kookplaat hebben we samen met Robin (die voor het laatst kookte in 1973...), Humphreys, nonnen en 2 medical assistants uitgebreid gekookt. Nsima, chips, kip, salade, geit, rijst, groenten en verse mango na. Iedereen blij en ontspannen! Uiteraard hadden ook wij allebei een aparte kamer bij de nonnen... ’s Ochtends een bijna net zo uitgebreid ontbijt (met pannenkoeken!), onze vragenlijst en health centre plattegrond gemaakt en als een groepje toeristen (: foto’s!) terug gehobbeld. Dat moeten we vaker doen!!

Zondag na de kerk (15/11) was er kledingverkoop op het terrein van de leraressenopleiding. De door MiM ingezamelde kleding werd verkocht voor zachte prijsjes en de opbrengst is voor de het naaiatelier hier (ook een project van MiM). Wij hebben sister Elisabeth (‘baas’ van de leraressenopleiding) geholpen met kleding uitstallen (de vier dames van de opleiding die ook kwamen helpen waren te druk met alvast kleding uitzoeken) en ‘toezien’ op de verkoop (en 193 foto’s maken...). Om half 10 stonden al zeker 50 uitgelaten vrouwen te dringen als tijdens de Drie Doldwaze Dagen voor de deuren van de Bijenkorf. Gretig werd er ingekocht, soms de kleding apart gelegd als je geen contant geld bij je had en dat alles onder het streng toeziende oog van sister Elisabeth. De ‘mannenafdeling’ (maar één van de vijf kleden met kleding) was leeg... De eerste schatting is dat er toch zeker voor 300 euro verkocht is.

Na de trainingen over de waterputten in oktober is half november een 4-daagse training gegeven over sanitatie en hygiene; hoe houd ik water schoon, hoe voorkom ik dat ik ziek word en hoe gebruik (en maak) ik een toilet. Belangrijk: handen wassen na het naar de WC gaan. Het leukste onderdeel vond ik zelf het practicum ‘san plat’ maken; van beton wordt een vierkante plaat gemaakt met een sleutelgatvormig gat erin (en een ‘deksel’ van precies die vorm). Die plaat kan later op een bij een huis gegraven gat (‘pit’) worden gelegd, huisje eromheen en je hebt een toilet (de zogenaamde ‘pit latrine’, zoals Erik en Sascha ook gebruikten in Mua). Ik heb een mooi stripverhaal gemaakt van de foto’s die ik van dit practicum heb genomen. Uitgeprinte versies heb ik aan de mensen gegeven die het practicum hebben gevolgd. Mijn bijdrage aan de kennisontwikkeling in en rond Bembeke.
En het boren van de waterputten...? Morgen (1/12) komt de aannemer hier ter plaatse kijken, de verwachting is dat hij dan overmorgen begint met boren. Inmiddels iets achter op het uiterst ambitieuze schema dat in oktober is opgesteld, maar altijd nog voor op het originele plan.

‘Are you going to walk to Mua? That is far.’ ‘Yes, and walk back the same day!’ Dat vonden een aantal mensen toch best wel ver (voor een paar blanken). Samen met Stanley om 4:50 vertrokken op zaterdag. En nee, dat is niet heel vroeg, het halve dorp is dan al wakker. Ruim drie uur later waren we op de markt in Mua, een erg mooie wandeling (voornamelijk bergaf). Het was er heet, dus waren we toe aan wat drinken. Helaas nergens water te koop, dat wordt dus Fanta. Iets na 10:00 begonnen aan de terugweg. Het was heet (maar gelukkig redelijk bewolkt), het plan om verse vis mee te nemen (Mua ligt dicht bij het meer) hebben we laten varen. De terugweg is dus een heel lange klim. En die viel ons, nu we wat minder in conditie raken en een drukke week achter de rug hadden, wat tegen (vooral Maarten). Maar we hebben het gehaald! Rond 16:00 strompelden we Bembeke weer binnen. De Fanta en tomaten in het dorp tussen Mua en Bembeke in hebben het verschil gemaakt. En het is een prachtige tocht, gaan we zeker nog een keer lopen...

Morgen World Aids Day... er is een heel programma in Bembeke...

  • 30 November 2009 - 14:39

    Corry Van Tilburg:

    Dag Maarten en Cecile,
    een heftig verslag en boeiend geschreven.Hopelijk kun je al dat leed wat je aantreft in het ziekenhuis een beetje van je af zetten als je weer in je huis bent in Bembeke.
    Fijn dat de kledingverkoop een succes is geworden.Heel veel succes en ik ben blij te lezen dat jullie het nog steeds goed naar jullie zin hebben.
    Hartelijke groeten.
    Corry van Tilburg, secretaris Stichting Mirjam in Malawi

  • 30 November 2009 - 21:00

    Lis:

    na twee weken bekaf zijn van weer te werken, maar eens onder die bekende steen vandaan gekropen en hoe kun je dat beter dan door even waarbenjij.MaartenCecile te lezen! hahaha erg vermaakt ondanks ook de schrijnendheden die jullie tegen komen proef je uit alles dat humor de energie geeft!
    geniet vanaf -nunog-DH mee. Lfs

  • 01 December 2009 - 12:12

    Anne-Marie :

    Hoi Maarten en Cecile,

    Wat leuk om jullie verhalen te lezen! Het klinkt allemaal erg herkenbaar! Ik ben ook wel een beetje jaloers op jullie nu in dat fantastische land zitten. ZIjn jullie al in Nkhoma geweest? Heel veel groeten in ieder geval aan iedereen daar. Veel plezier en geniet van jullie tijd.

  • 01 December 2009 - 18:38

    Zus:

    Tis weer een geweldig verslag! Wat maken jullie een hoop mee en je beschrijft het zo leuk Cécile! Goed dat jullie ook af en toe iets leuks doen zoals die wandeling, beetje ontspanning kan geen kwaad op z'n tijd...

  • 01 December 2009 - 20:35

    Coriene:

    Ha Cecile en Maarten,

    Ontzettend leuk om jullie verhalen te lezen, erg heftig ook.

    Geen tijd voor scrabble zo te lezen!

  • 02 December 2009 - 12:58

    Liesbeth:

    Hallo Cécile en Maarten,
    Leuk om weer eens een verslag van jullie te lezen. Maar Cécile, is twee emmertjes waterdragen naar de zee niet iets te ver of ben jij zo een geëmancipeerde vrouw?

    Heel veel groetjes, Liesbeth

  • 10 December 2009 - 11:06

    Edith:

    Ha cecile,

    pfff boeiend maar ook wel heftig zeg! Bijzonder allemaal.. Dusss als jij ongie bent neemt Maarten je ook op de nek??? Geniet van de mooie dingen daar!

    Groetjes Edith

  • 10 December 2009 - 17:47

    Heidi:

    Wauw, ben onder de indruk na het lezen van jullie verslag. Kunnen alle problemen alhier weer wat gerelativeerd worden. Groeten, Heidi

  • 11 December 2009 - 17:43

    Ria:

    het is nu 12 december, en ik ga je nu opbellen!!

  • 13 December 2009 - 20:31

    Lotte:

    Ha Cecile (en Maarten),
    Cecile; gefeliciteerd!!! Heb je een feestje gevierd? In iets andere temp. dan normaal!?
    Fijn om af en toe wat van jullie te lezen, leuke en heftige dingen.
    groetjes en liefs Lotte

  • 14 December 2009 - 14:01

    Lis:

    Lieve Cecile
    van harte, van harte, van harte gefeliciteerd!!! Het Huis versierd met de mooie feestelijke malawiaanse vlaggentjes?!
    Malawiaanse verjaardag. Wacht weer tot je volgende verslag!
    LfsLis

  • 16 December 2009 - 10:36

    Maarten Delmeire:

    Goed bezig! Cecilia, een huisartsenpost in Maarn ga je niet meer trekken. Maarten hoe gaat het met de putten?
    Succes en plezier daar!
    gr
    Maarten D

Reageer op dit reisverslag

Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley

Verslag uit: Malawi, Lilongwe

Cécile en Maarten in Malawi

Recente Reisverslagen:

11 Mei 2010

Weer thuis

01 April 2010

Koken en bakken

05 Maart 2010

Regen maakt alles anders

16 Februari 2010

Malawi, as time goes by...

26 Januari 2010

Back on track
Maarten en Cécile

Actief sinds 02 Sept. 2009
Verslag gelezen: 218
Totaal aantal bezoekers 37952

Voorgaande reizen:

01 Oktober 2009 - 27 April 2010

Cécile en Maarten in Malawi

Landen bezocht: